Go, Pia!

Het is zondag en de regen klettert tegen de ramen. Binnen is het warm en gezellig. We rommelen wat in huis, de radio staat aan en brengt ons het laatste nieuws.

Het Coronavirus is -na het vuurwerkgedoe en de stikstofperikelen- ons nieuwe speerpunt. Wij mensen gedijen blijkbaar goed bij opgeklopte onderwerpen die door de media zodanig prominent voor het voetlicht worden gebracht dat we het nergens anders meer over kunnen hebben.

Wie is erbij gebaat dat wij door angst en paniek gedreven ons leven op een laag pitje zetten omdat er een virus is uitgebroken -waarvan ik de ernst niet wil betwisten- dat misschien voor een pandemie kan zorgen? In die wetenschap reizen we toch al jaren de wereld rond? Hoe groot is het besmettingsgevaar feitelijk? Hoeveel mensen gaan er daadwerkelijk aan dood? Het zijn er minder dan bij een gemiddelde influenza en het treft voornamelijk de fysiek zwakkeren in onze samenleving. Het SARS-virus van destijds trof ons vele malen harder.

Het is een risico, dat je neemt, wanneer je buiten de deur komt of mensen in je domein toelaat. Overal waaien virusjes en bacillen, je lijf kan nét niet in beste doen zijn, er kunnen medische inschattingsfouten gemaakt worden, vandaag kan zomaar je laatste dag zijn. Je kunt er in die wetenschap voor kiezen het leven toch te leven en je eraan bloot te stellen óf jezelf op te sluiten in een bunker op de hei die je voor de meeste bacteriën behoedt. Het is niet nodig om ons extra angst in te boezemen, lijkt mij.

Pia Dijkstra heeft een wetsvoorstel ingediend, dat het gemakkelijker zou moeten maken om op actieve manier je eigen levenseinde te bepalen. Ook wanneer je niet van plan bent naar Wuhan te vliegen, wil zij een mogelijkheid scheppen om te vinden dat je leven geleefd is. Eindelijk!

Maar de politiek zou de politiek niet zijn, als er geen onbegrijpelijke bezwaren zouden zijn tegen een glashelder plan .”Er zijn altijd andere mogelijkheden om iemand de waarde van het leven weer te laten voelen”, pleit Hugo de Jonge. Oh ja, Hugo? Welke dan? Er is geen professionele zorg voor handen, er is geen woonruimte voor ouderen beschikbaar, er is een nijpende schaarste aan medicatie, we hebben het allemaal te druk voor mantelzorg, er zijn gigantische wachtlijsten voor psychische hulpverlening en de kosten hiervan zijn niet te dragen voor iemand met een gemiddeld inkomen. Waar zijn die wegen dan?

We mogen zelf kiezen of we gaan studeren. We mogen zelf kiezen of we een gezin willen stichten. We mogen zelf een achternaam kiezen, we mogen van sekse veranderen. Is er een toetsingscommissie die onze capabiliteit weegt, alvorens we aan de zwaarste taak van het leven -het begeleiden en opvoeden van kinderen- beginnen? Is er een instituut dat ons behoedt voor een onverstandig of slecht huwelijk? Welke vrijwilliger loodst ons fluitend door een scheiding heen? Wie ondersteunt ons wanneer fulltime werken en zorgen ons te zwaar valt, wie motiveert ons om dagelijks werk te doen waarvan we maar nét kunnen bestaan? Juist: niemand.

Precies op het moment dat we dan -zoals we ons leven ook min of meer noodgedwongen hebben geleefd, zelfstandig- willen beslissen dat het leven klaar is, om welke reden dan ook, komt daar de wijzende vinger van de club van minister De Jonge. Precies dán worden we ineens niet meer in staat geacht onze eigen beslissingen te nemen en te vinden dat het leven niet meer de moeite waard is. Waarom?

We doen er alles aan om de wereldbevolking te laten groeien. We focussen ons op gezond en verantwoord leven, we lappen mensen op ook als ze niet meer willen. We kunnen tegenwoordig vroeggeboren kinderen vanaf een week of 25 in leven houden, zonder de gevolgen hiervan op latere leeftijd te overzien. We geven onnoemelijk veel geld uit aan criminelen waarvan we op voorhand weten dat ze de rest van hun leven zwaar beveiligd gefaciliteerd moeten worden door de samenleving. We creëren onze eigen overbevolking en klagen vervolgens steen en been over de hoeveelheid mensen op deze aardkloot.

Het voorstel van Pia Dijkstra, om iemand een menswaardige keuze te laten voor wat betreft het levenseinde, lijkt me daarom oplossingsgericht en logisch. Ga, op gecontroleerde wijze, als je vindt dat je leven geleefd is. Bouw je eigen einde, met de mensen die je lief zijn. Omdat het je eigen keuze is. Het scheelt een hoop als er geen nazorg hoeft te worden verleend aan nabestaanden van gruwelijke suïcidale acties en als er geen psychische en medische hulp hoeft te worden verleend aan mensen die zelf niet meer willen. Hulp heeft immers alleen zin als iemand zich daarvoor open stelt en deze hulp wil aanvaarden. En anders niet.

Dus nee, beste meneer De Jonge, u overschat uzelf als u denkt dat u mensen kunt redden die het leven niet meer willen leven. U overschat uzelf als u denkt dat wij in staat zijn met zorg voor elkaar te voorkomen dat iemand plannen smeedt het leven actief te beëindigen. U rekent buiten de waard als u roept dat we met wat meer aandacht en zorg -beide niet beschikbaar overigens, maar dat terzijde- iemand op andere gedachten zouden kunnen brengen. En waarom zouden we iemand überhaupt op andere ideeën willen brengen? Laat ons zelf de keuze.

Niemand van ons heeft de gevolgen van zijn keuzes vooraf scherp kunnen overzien, maar tóch kozen we naar eer en geweten allemaal een weg, die voor de één gunstiger uitpakte dan voor de ander. Daarmee hebben we geleerd te dealen, want gedane zaken nemen geen keer en we zijn, zo hoorde ik u zeggen, zelf verantwoordelijk voor ons leven en we hebben moeten accepteren dat we -zoals u het zo fraai omschreef- soms genoegen moeten nemen met een tweede, derde of vierde keuze.

Het voorstel van Pia zou wat mij betreft gisteren nog goedgekeurd moeten worden. We willen niet alléén aan het einde van ons leven gepamperd worden door iemand die volstrekt kansloze oplossingen bedenkt en die alle saillante, voorwaardenscheppende details buiten beschouwing laat. We willen ook -of misschien wel voorál- aan het einde van ons leven voor vol worden aangezien. Laat ons in onze waarde!

Het mes snijdt aan twee zijden. We kunnen de zorg, de woningen, de medicatie, de onmacht en het daarmee gepaard gaande verdriet van de betrokkenen in banen leiden. We kunnen de keuze van een individu aanvaarden, zoals we dat ook doen op momenten die een stuk basaler en alles-bepalender zijn. We kunnen onze mensen en middelen anders inzetten en we kunnen ons meer richten op andere dingen, zoals het verlichten van problemen van mensen die nog niet levensmoe zijn.

Als we naar elkaar omkijken in plaats van ons met elkaar te bemoeien, laten we een ieder zijn of haar keuze. Het is zonde van uw tijd om in kaart te brengen hoe groot de groep mensen is die uit het leven wil stappen, meneer De Jonge. Wat brengt het u om te weten of het om tien of tienduizend mensen gaat? U traineert daarmee slechts de behandeling van het wetsvoorstel en belangrijker nog: u mist hier wederom het punt.

Wanneer we iemand een keuze laten, respecteren we iemand als mens en dát is waar het om gaat.

Ik zeg: Pia for President.

Who wants to live forever?