“Jij helpen mij met koersus?”, vraagt mijn taalmaatje A. We gaan aan de keukentafel zitten, zijn vrouw zet Turkse koffie en serveert er prachtige gevulde dadels bij. “Niet zoveel alsjeblieft”, zeg ik haar: “ik ben al rond genoeg”. Ze verstaat me niet, hij lacht. “Wij een beetje voor jou zorgen”, zegt hij en ik begrijp dat er geen fatsoenlijke manier is om het aantal dadels te halveren.
“Ik niet begrijpen”, zegt hij tegen me: “wat is verschil? Joelie had gementeraadsverziekingen”. Hij kijkt me verwonderd aan, omdat ik in de lach schiet. “Verkiezingen”, zeg ik hem, al vind ik zijn verspreking de lading behoorlijk goed dekken. “Noe is politiek op computer”. Hij volgt de toestand in Oekraïne al weken, heeft nu ook het debat met Hugo gezien en vraagt me wat het verschil is tussen de plaatselijke en de landelijke politiek. Hij mag niet stemmen, daarvoor is hij nog niet lang genoeg in Nederland. Hij mag ook nog niet werken, want daarvoor heeft hij eerst een paspoort nodig en dat kan hij pas aanvragen als hij zijn inburgering heeft gehaald. Hij is dertig, gezond, intelligent en zit, op een wandeling of een kort busritje na, hele dagen noodgedwongen doelloos thuis met zijn eveneens hoog opgeleide vrouw.
De inburgeringsboeken zijn buitengewoon raar en nodeloos ingewikkeld te noemen. “Wat is een cycloon?”, vraagt hij mij, alsof dit in Nederland iedere drie dagen voorkomt. “Wat is het verschil tussen cynisme en sarcasme?”. Ik ploeter. Er is zoveel gevoelsmatig en ik kan niet ingewikkeld doen met termen, want zover is hij nog niet met zijn taalkennis. Waarom moet je dit soort dingen leren als je nét in Nederland bent? Ik beloof hem erop terug te komen, als ik mijn uitleg met wat voorbeelden kan ondersteunen.
“Wat is het verschil tussen seksualiteit en intimiteit?”, leest hij voor. Hij moet die woorden in zinnen verwerken, waaruit dan moet blijken dat hij de betekenis hiervan snapt. Ik slik. Hoe ga ik dat uitleggen in heel basic Nederlands? Ik antwoord hem zo goed en zo kwaad als dat gaat, waarbij ik meermalen onbeholpen en beschaamd naar zijn vrouw wijs. “Dat wat jij en E. alleen doen, in bed”. Een uitleg vol bekrompen en traditionele aannames, ik krijg het er warm van, maar hoe moet ik het anders doen? Gebaren maken lijkt me in dit geval ook ongepast. Hij fronst. “Jij en E. slapen samen en hebben seks. Alleen jullie twee”. Hij knikt. “Ah”, antwoordt hij: “ik en E. alleen”. Er komt een grote lach op zijn gezicht en ik zie dat zij haar ogen afwendt.
“Heb jij geen man?”, vraagt hij me. “Nee”, antwoord ik. “Geen één?”, vraagt hij en ik lach. “Nu niet”, antwoord ik hem: “maar ik heb wel eens een man gehad, natuurlijk. Vroeger. Ik heb ook kinderen hè”. Hij fronst, maar neemt geen genoegen met mijn antwoord. “Waarom heeft jij nu nooit een man?”, vraagt hij. “Weet ik veel”, zeg ik lachend, om er maar snel vanaf te zijn en hij kijkt me aan. “Jij zo’n mooie blauwe ogen. Ik weet misschien wel man voor jou?”, zegt hij heel vriendelijk en genereus. “Hoeft niet hoor”, antwoord ik hem: “ik red me prima”. Hij knikt ontkennend en maakt een gebaar met zijn handen. Hij vindt het maar niets.
Twee dagen later appt A. me een filmpje. “Leef samen! De Ramadan in één minuut”. Het is de Turkse versie van De Kwis. Ik kijk het met plezier, sommige details wist ik niet. Tijdens de Ramadan gebruik je geen make-up, geen parfum, draag je bedekte kleding én je moet extra lief zijn voor elkaar. “Mooi filmpje, duidelijk ook”, app ik hem terug: “en geen seks voordat de zon ondergaat hè?”. Hij stuurt een lachend icoontje terug. Als ik volgende week weer ga, zal er geen koffie met baclava, koekjes of dadels worden geserveerd. Beter, in mijn geval mag die Ramadan het hele jaar duren.
Tijdens de wandeling naar huis komt mij het item: “Baas in eigen Broekje” ter ore. Ik luister met belangstelling het betoog af. Het is een troostrijke gedachte om -in een wereld waarin liegen en bedriegen gangbaar geworden is- toch nog érgens eigen baas te kunnen zijn. Op kleine schaal weliswaar (al kunnen die fijne van Kruidvat met gemak tot aan je navel reiken) maar alles beter dan niets. Zou Jaimie Vaes haar billen hebben laten opspuiten om meer draagvlak te creëren voor haar afwijzing van die doorgesnoven agressieve kabouter?
A. volgt zowel het wereldnieuws als het landelijke politieke debat over de mondkapjes en begrijpt de kern van dit laatste conflict wel, maar de nuances niet. Logisch. Politiek is troebel en de mensen die ons vertegenwoordigen zijn ook niet helder in hun beweegredenen, hun verantwoordelijkheden en ambities. Het wordt ingewikkeld, als iemand niet zegt wat hij doet of niet doet wat hij zegt. De grote, donkere wallen onder de ogen van Hugo duiden op een aantal slapeloze nachten, maar niemand weet of dit van te veel zorgen of van te veel seks komt. De boks die hij na zijn wollige betoog met een cynische grijns geeft aan Pieter Heerma, doet mij neigen naar de tweede optie. Hugo en ik waren al geen vrienden, maar hier krijg ik echt het zuur van.
In dit land is “sorry” kennelijk genoeg om gewoon verder te kunnen gaan waar je gebleven was. Zelfs van een CDA-topman wordt liegen en manipulatief zwijgen gedoogd. Wij moeten het hebben van leiders die zelf geen goed voorbeeld geven, sterker nog, die ons laten zien hoe je niet met elkaar kunt omgaan. Schaamteloos en dom, wetende dat in deze digitale tijd alle berichten die je verstuurt boven water kunnen worden gehaald. Zelfs dát vormde voor Hugo en consorten geen belemmering; dan maak je gewoon even je excuses, je huilt een paar krokodillentranen, je bazelt iets over ingewikkelde wachtwoorden, je beroept je op acuut selectief geheugenverlies of je begint een carrière net over de grens. Who cares?
Ik stuur mijn taalmaat het fragment van de boks van Hugo. “Kijk maar eens naar zijn gezicht”, zeg ik hem: “zie je die grijns? Dat is nu een cynisch lachje”. Hij antwoordt even later. “Moeilijk”, zegt hij: “jij mij uitleggen volgende week. Wanneer pak jij mij?”.
Ik schiet in de lach. “Je ziet me dinsdagavond wel”, app ik terug. Dan zal ik hem meteen uitleggen dat “iemand pakken” bij ons veelal een seksistisch getinte opmerking is en daarom minder handig is om te gebruiken. Ik ben benieuwd of hij zijn vurige drang om mij aan een man te helpen kan bedwingen. Ik wacht het wel af. Godzijdank kan ik me dan als Baas in eigen Broekje altijd nog beroepen op mijn vetorecht.
Pink Floyd: Hey Hey Rise up
0 reacties